Cemil Meriç’in 1955-1965 ve 1966-1983 yılları arasında kaleme aldığı yazıların yakınları tarafından derlenip kronolojik sırayla okuyucuya sunulduğu iki ciltlik bir eser Jurnal. Tıpkı diğer bir çok jurnal gibi Cemil Meriç’in jurnalinin de kaderi kendisinin vefatından sonra yayımlanması olmuştu. Evet işte bu jurnalin ilk cildini okumuş ve sayfalarca not almıştım bir kaç ay önce. Notlarıma göz gezdirirken çok hoşuma giden bir bölümü tekrar okuma fırsatı buldum. Okurken aslında bilmeye ne kadar da ihtiyacımız olduğunu farkettiğim bölüm “Hürriyet” başlığı altında kaleme alınan, 29.04.1964 tarihli yazının son paragrafıydı. Konusuysa; münakaşa ve her düşünceye saygı. Buyrun beraber okuyalım:
“Münakaşada zafer, mağlup olanındır. Yenilmek zenginleşmektir. Bilmediğinizi öğreneceksiniz ve ego denen köpek havlamayacak. Münakaşada zafer. Münakaşa hakikati birlikte aramaktır. Adeta bir ormandasınız ve mesela bir kaynak arıyorsunuz. Önce arkadaşınız bulup sesleniyor size: evreka! Ne sevinilecek şey! Yalnız bir temele dayanmalı münakaşa. Herkesin bildiklerini bileceksiniz. Sonra yeniyi arayacaksınız. Hakikat bin bir cepheli, bin bir görünüşlü. Karşınızdaki göremediğinizi gösterecek size. Sizden farklı düşündüğü ölçüde yaratıcı ve öğreticidir. Adeta beraberce bir heykel yapıyorsunuz. İnsan yardımcısına nasıl kızar? Cemiyetle beraber hakikatler de gelişir.
Tek tehlike bunu kavramamak. Kızıl şal görmüş İspanyol boğası gibi, her düşünceye ve her düşünene saldırmak. Bu canım memleket, bu yüzden bir cüzzamlılar ülkesidir. Ben herhangi bir tarikatın sözcüsü değilim. Yani ilan edecek hazır bir formülüm yok. Derslerimde de, konuşmalarımda da tekrarladığım ve darağacına kadar tekrarlayacağım tek hakikat: her düşünceye saygı.” Oldukça farklı bir bakış açısıydı benim için; ‘yenilmek zenginleşmektir.’ Bu cümlelerin üzerine ekleyeceğim her kelime kısır kalır yazılanların yanında lakin izin verirseniz şu iki cümleyi tekrar etmek istiyorum; “Karşınızdaki göremediğinizi gösterecek size. Sizden farklı düşündüğü ölçüde yaratıcı ve öğreticidir.”
Yazının orjinali; http://birdamlafikir.blogspot.com.tr/2014/10/fikir-okumalar-cemil-mericin-kaleminden.html