Özgürlük/Zorunluluk Bu Şekilde Yazılabilir Mi?
“ İnsanlar eski durumlarına (statü) dönmek isterler ve çalışmak zorunda olmamak için çalışırlar.” Adorno
ÖZGÜRLÜK ZORUNLULUĞUMUZDUR
İnsanlar çalışırlar. Neden? Köle olmayı sevdikleri için mi? Açgözlü oldukları için mi? Hiçbiri/İkiside. Sistemin işleyen parçası, bu şekilde işler. İnsanlar özgür olmak için çalışırlar. Çalıştıkları için özgür değildirler. Sistem, özgürlük ve zorunluluk ikilemini birbirlerinin varlık koşulu olan bütünsel bir gerçeklik olarak sunuyor.
Bu bir sorunsaldır. Ancak bilerek “soru”lur. Cevaplar almak için. Bu yüzden birçok cevabı vardır ama çözümü söyleyen yok. Çözüm için sorunsalı (bütünsel gerçeklik) sorunsal olarak düşünmek gerekli. Adorno’nun şu ifadelendirmesi bu bütünsel gerçeğin ifşasıdır:
“İnsanlar çalışırlar,bir daha çalışmak zorunda olmamak için.” (özgürlük/zorunluluk) (zorunluluk/özgürlük)
İnsanlar, özgürce çalışırlar ya da çalışmak zorundadırlar. Özgür olmak için, çalışmak zorunluluğunu yerine getirirler. Çalışmak zorunda oldukları için de özgür değildirler.
İnsanlar özgürce çalışırlar. Özgür olmak için çalışmak zorundadırlar. (Hep bu ikilemde devinip duruyoruz değil mi? O zaman gerçeklik bu ikilemi işleten ve onu kapsayan “bütünsel şey” de sorgulanmalı.) Özgürlük ve zorunluluk kapitalist toplumda (kapitalizm/toplum) birbirlerinin varlık koşulu olan fenomenlerdir. Şu basit cümle de sıkıştırılarak ifadelendirilebilir. – ifade yetersiz kalıyorsa bu ifadelendirilen gerçeğin, gerçeğe göre yetersizliğidir-
“İnsanlar özgürce/zorunda oldukları için çalışırlar.”
“ÖZGÜR/ZORUNDA Öğretmen, öğrenci” (nerede?) –OKUL. (problem ve çözüm “okul” ekseninde düşünülmeli)
Kapitalist toplumda zorunlu olarak özgürsünüz, özgür olmak zorundasınız.
ZORUNLULUK ÖZGÜRLÜĞÜMÜZDÜR