Ferdinand 8 yıldır Gombe’deki grubun lideriydi. Grubun tüm üyelerine yönelttiği gözdağı, tehdit ve saldırılarla liderliğini koruyordu. Savaşçı doğasının gereği olarak önceki lider Kris’i de pusuya düşürüp ona saldırmış ve Kris’e ağır yaralar vermişti. Kris eski otoritesine erişemedi, böylece grubun yeni lideri Ferdinand oldu. Fakat 24 yaşındaki bu savaşçı lider için de iktidarının sonu yaklaşıyordu.
Tanzanya’daki Gombe Ulusal Parkı’nda yaşayan şempanzeler için de en üstte olmak için verilen mücadele, iktidarın, dolayısıyla hem yiyeceğin hem de sosyal statünün kaynağıdır. Şempanze topluluklarında da en üstte lider erkeğin bulunduğu bir hiyerarşi vardır. Bir grup içindeki hiyerarşi; yaş, fiziksel güç ve kondisyon, saldırganlık, zeka, liderlik ve diğer grup üyeleriyle ilişkiler ile şekillenmektedir.
Ferdinand’ın liderliğini korumak için son iki yılda gösterdiği giderek artan dozdaki şiddet sebebiyle grup içinde hiç arkadaşı ve müttefiki kalmamıştı. Yetişkinlerin çoğu güney bölgelerde bulunurken o son aylarda sadece birkaç dişinin bulunduğu bir küçük grupla, kuzeydeki vadilerde yaşamaktaydı. Ne kadar güçlü de olsanız bir şempanze grubunu uzaktan yönetemezsiniz. Ferdinand da zaman zaman hem liderliğini göstermek hem diğerlerine gözdağı vermek için güneye geri dönüyordu. Geçen bu süreçte gruptaki genç erkekler büyüyor ve grup içinde yeni ittifaklar kuruluyordu.
Ferdinand’ın kız kardeşi Fanni’nin iki oğlu vardı: Fudge (19) ve Fundi (16). Bu iki kardeş, güney alt grupta eski bir lider erkek Sheldon (33), onun kardeşi Samson ve Zeus adlı ürkek bir yetişkin ile bir ergen Tom ile birlikte öne çıktı. Ferdinand yokken iki kardeş önderliğindeki bu alt grup sosyal ilişkilerde, bölge savunmasında, yiyecek arayış ve paylaşılmasında etkiliydi.
Yine güneye doğru bir yolculuğa başlayan Ferdinand, her zamanki saygı ve korku yerine kendisinin yaklaştığını işaret eden bağırışlar ve homurtular duymaya başladı. Ferdinand tüm özgüveniyle güneye gelmişti fakat gruptaki diğer tüm erkeklerin bağırışları ile korkarak bir ağaca tırmanmak zorunda kaldı. Grubun içinden fırlayan Fudge onun peşinden gitti. Bir an için tereddüt yaşasa da gruptan gelen bağrışmalarla tekrar cesaretlenen Fudge, ağaç üzerinde Ferdinand’a saldırdı. İkili ağaç üzerinde kavga ederken Fudge’in kardeşi Fundi ve Ferdinand’ın kız kardeşi ve kardeşlerin annesi Fanni de kavgaya katıldı.
Ciddi şekilde yaralanan ve kanama yaşayan Ferdinand bir fırsat bulup ağaçtan inmeye çalıştı fakat gruptaki diğer erkeklerin ağaçların altında kendisini beklediğini görüp tekrar yukarı tırmandı. Bu saldırı ve kovalamaca sırasında otoritesini kaybeden ve ciddi yaralar alan Ferdinand, çareyi geldiği yer olan kuzeye kaçmakta buldu. Fudge ve diğerleri onu kovalasa da bir süre sonra peşini bıraktılar.
Artık Ferdinand yalnız, ağır yaralı ve devrik bir liderdi. Zamanla fiziksel yaraları çoğunlukla iyileşse de bir daha asla yenilmez görülmeyecek, grup üyelerinin güvenini kaybettiği için de herhangi bir iktidar mücadelesinde rol alamayacaktı.
Ferdinand’ın saldırıya karşılık vermesi ile Fudge de yaralanmıştı ama zihni, vücudu, dişleri daha güçlü ve dayanıklıydı. Onun Ferdinand’a verdiği zarar çok daha fazla olmuştu. Grubun diğer üyelerinin desteğini alan Fudge artık grubun yeni lideriydi.
Primatolog, etolog ve antropolog Jane Goodall’ın kurucusu olduğu Jane Goodall Enstitüsü’nün (Jane Goodall Institue) web sayfasında İngilizce olarak paylaşılan ve Tanzanya’daki Gombe Ulusal Parkı’ndaki şempanze topluluğunda yaşanmış gerçek bir gözlemden aktarılan bu olayı Türkçe’ye çevirerek ve hikâyeleştirerek aktarmak istedim. Aşağıda bu sayfanın linkini paylaşıyorum.
