Yetim kavramına Kuran şiddetle değinmekte, müslümanların değinmesini hatta ilgilenmedikleri taktirde cezalandırılıcağımızı söylemekte.
Farkettiğim bir şeyde; kuranın bu kadar üstünde durduğu konunun toplumun can damarlarından biri olması gerektiğini düşünürken, bugüne kadar kaç yetimle karşılaştığımı sordum. Belki bir belki iki.. Hem bu kadar önemli hemde bu kadar az tanışılan bir konuya Kuran neden bu kadar çok değinsin diye düşündüm..( 23 kez geçiyor, yetim ifadesi; http://corpus.quran.com/qurandictionary.jsp?q=ytm#(6:152:4))
Yetim nedir diye sorduğumuzda wikipedia bize;
” Öksüz, annesi ölmüş, yetim ise babası ölmüş çocuk. Öksüz kelimesi, hem annesi hem babası ölmüş çocuk anlamında da kullanılır. Bu sözcükler, ölmemiş olsalar bile anne ve babasından sürekli olarak koparılmış çocuklar ve hayvan yavruları için de kullanılır. Bu yazıda öksüz kelimesi hem annesini hem de babasını kaybetmiş çocuk anlamında kullanılmıştır.”
cevabını veriyor.
YETİM = BABASI ÖLMÜŞ ÇOCUK.
Baba ne demek, yani baba bir çocuğa ne verebilir dediğimizde yine kuran baba ve annenin görevlerini veriyor;
17. Sure (İsrâ Suresi), 24. Ayet
Onlara merhamet ederek tevazu kanadını indir ve de ki: “Rabbim!, Tıpkı beni küçükken koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı.”
– Koruyup, kollama
Bakara,233 ;Emzirme süresini tamamlamak istiyenler için analar bebeklerini tam iki yıl emzirmeli. Ananın yiyecek ve giyecek ihtiyacını ise çocuğun babası güzel ve uygun bir şekilde karşılamalı. Kimse kapasitesinin üzerinde sorumlu tutulamaz. Ne anne çocuğu yüzünden, ne de babası çocuğu yüzünden zarara sokulmasın. Bunu gerçekleştirmek mirasçısının da görevidir. Ana ve baba danışıp anlaştıktan sonra sütten kesmek isterse, ikisine de bir günah yoktur. Çocuklarınızı sütanneye emzirtmek isterseniz ücretini uygun bir biçimde ödediğiniz sürece size bir sorumluluk yoktur. ALLAH’ı dinleyin, ALLAH yaptıklarınızı Görür.
– Ananın yiyecek ve giyecek ihtiyacını ise çocuğun babası güzel ve uygun bir şekilde karşılamalı
Az çok belli şeyler şeklinde aslında düşündüğümüz zamanda.
Peki yetim kimdir dediğimiz zaman şunu diyebiliyor muyuz;
-30 yaşına kadar insanın anne veya babası ( özellikle babası) vefat ettiğinde yetim olur.
-20 yaşına kadar insanın anne veya babası ( özellikle babası) vefat ettiğinde yetim olur.
-10 yaşına kadar insanın anne veya babası ( özellikle babası) vefat ettiğinde yetim olur.
-50 yaşına kadar insanın anne veya babası ( özellikle babası) vefat ettiğinde yetim olur.
İnsanlar bir şekilde anne ve babasını kaybederler. Önemli olan kıstas bu mu olmalı ?
Burada biraz düşününce aklıma şu geliyor; kıstas herhangi bir ihtiyaç veyahut zayıf kalınan bir durumda sana birinin annelik ve özellikle babalık yapması durumu olmalı o zaman.
Dikkat çekilen taraf bu tarafı olması gerekmez mi ?
Şu iki ayetteki; eşudde-hu kelimesi önemli bir bağlam gibi görünüyor.
ahkaf 15; Biz insana, ana ve babasına iyilik etmesini öğütledik. Anası onu zahmetle taşır, zahmetle doğurur. Ana karnında taşınması ile sütten kesilmesi otuz ay sürer. Nihayet Kuvvet, kemal çağına çağına erince ve kırk yaşına varınca: ‘Rabbim, bana, anama ve babama verdiğin nimete şükretmeğe ve razı olacağın yararlı işler yapmağa beni yönelt. Benim soyumu islah et. Ben tövbe edip, sana teslim olanlardanım,’ demelidir.
enam 152; Kuvvetli,olgunlaşmış (kemal) çağına erişinceye kadar yetim malına yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru dürüst yapın. Kişiye gücünün yetmediğini yüklemeyiz. Konuştuğunuz zaman akrabanız aleyhinde bile olsa doğru olun. ALLAH’a verdiğiniz sözü tutunuz. Bunlar, ders alasınız diye O’nun size verdiği öğütlerdir.
-eşhudde ; Kuvvet, kemal çağına- olgunlaşma
o zaman bizim yetim kavramımız ile kuranın yetim kavramı biraz farklı demektir. Biz yetimleri belli bir yaşa kadar indirgerken kuran yetimi 40 yaşına kadar bile çıkarabiliyor.
Yetim için Kurana göre yeni bir tanım yapmak gerekirse; Herhangi bir durumda zayıf kalan ( maddi-manevi yetersizlik durumu ) yaşayan kimse.
şimdi topluma tekrar bir dönüp bakın, kuran 23 yerde bahsettiği bu durum karşımıza ne kadar çok fazla çıkıyor…
var mı şimdi babayiğit babalar..