Hipergrafi, diğer adıyla “Geschwind Sendromu”, bazıları ünlü sanatçılar olmak üzere pek çok insanı deli gibi yazı yazmaya iten bir hastalık. Hipergrafi nedir, ne değildir, nasıl ortaya çıkar? Buyrun.
Trumbo (2015)
bilimdeki ismiyle geschwind sendromu, beyindeki temporal lobta oluşan epilepsi haliyle ortaya çıkar. bu epileptik nöbetler esnasında bilişsel fonksiyonlarda farklılaşma olur; hipergrafi (aşırı yazı yazma), aniden ortaya çıkan ve aşırıya kaçan dinsel düşünceler veya işitsel sanrılar gibi anormal bulgular görülür (geschwind & waxman, 1975).
bu hastalıktan muzdarip bir kişi yazmak için kitapları, duvarları ve hatta mobilyaları bile kullanabilir. kalem ve kağıdı yoksa şayet vücudunu yaralayarak kendi kanı ile ve hatta buna cesaret edemiyorsa dışkısı ile yazmaya başlar. rus yazar dostoyevski hipergrafinin tüm belirtilerini taşıdığından norman geschwind bu sendroma dostoyevski sendromu demiştir.
bu sendroma yakalanmış en ünlü sanatçı, hollandalı ressam vincent van gogh’dur. kardeşi theo ’ya en kısası 6-7 sayfa uzunluğunda 200’e yakın mektup yazmıştır. 1872 ile 1890 yılları arasında kaleme aldığı toplam mektup sayısı ise 902’dir. gogh, theo dışında kendisi gibi ressam olan paul gauguin ve emile bernard‘e de mektuplar yazmıştır.
özellikle şubat 1888’de güney fransa’daki arles’e taşındıktan sonra kardeşine yazdığı mektupların sayısı oldukça artmıştır. mektuplarında da yazmaya olan karşı konulmaz hevesini kardeşine sürekli açıklamaktadır. hayatının son dönemlerini intihar düşüncesi ile geçiren gogh, eylül 1889’da theo’ya duygularını şu şekilde aktarmıştır:
“krizden önce acıdan ziyade korku hissediyorum… tıpkı intihar etmeyi düşünen ve suyu soğuk bulup tekrar kıyıya çıkmak isteyen biri gibi tüm gücümle iyileşmeye çalışıyorum.”
discovery, tales of death serisinde yayınladığı van gogh belgeselinde, ressamın kardeşi ile olan mektuplaşmalarına da yer vermiştir.
amerikalı yazar arthur crew inman 17 milyon kelimelik günlüğü ile bu sendromu taşıdığı düşünülen yazarlardan. günlük, daha sonrasında daniel aaron tarafından düzenlenerek “the inman diary” ismiyle amerika’da piyasaya sunulmuştur. ayrıca alice in wonderland‘in yazarı lewis caroll’un da eskizlerinden yola çıkılarak aşırı yazı yazma hastalığından muzdarip olduğu söyleniyor.
54 yaşındaki nörolog ve yazar alice flaherty bir dönem abd basın ve medyasına konu olmuş hipergrafi hastalarından bir diğeri. ilgi duyanlar, yazar hakkında yazılmış “quirky minds: hypergraphia: a river of words” adlı makaleyi okuyabilirler. david sylvian’ın 2014 yılında çıkardığı hypergraphia: the writings of david sylvian kitabı da sendrom hakkında yazılmış önemli otobiyografik eserlerden biri.
konuyla alakalı filmlerden ise en bilineni 2000 yapım quills’tir. başrollerini kate winsletve geoffrey rush ’ın paylaştığı filmde marquis de sade ’yi canlandıran rush, kağıt bulamayınca kanıyla kıyafetlerine, sonrasında ise dışkısı ile duvarlara yazı yazmaktadır.
“yazmasam deli olacaktım.” sait faik abasıyanık“
“yazmamış olsaydım, sağaltılamaz bir alkol bağımlısı olurdum.” marguerite duras
“eğer yazmamış olsaydım, katil olabilirdim.” emil michel cioran
“yazmak için yaşadım, yaşamak için yazdım.” samuel johnson
